کد مطلب:162884 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:273
وحدت کلمه بین مسلمانان
ایجاد وحدت بین همه مسلمانان با استفاده از قانون سهولت و آسانی دستورات اسلامی كه خداوند ما را مأمور به آن فرموده ، صورت می گیرد چنانچه در قرآن مجید می فرماید: «خداوند راحتی و آسانی را برای شما خواسته ، نه سختی و دشواری را» [1] .
و نیز پیامبر اكرم صلی الله علیه و آله و سلم می فرمایند: «آسان زندگی كنید و خود را به سختی نیندازید» [2] .
البتّه نه به این معنا كه دین را سبك بشماریم و به آن اهمیّت ندهیم كه می فرمایند: «من با شریعت و مذهبی آسان و راحت نزد شما آمده ام .» [3] .
امّا اختلاف عملی بین مسلمانان ، یكی از سه منشأ را دارد:
1- به خاطر اهمیّت ندادن و سبك شمردن احكام دین است كه این كار صحیح نیست .
2- به خاطر حمل بر صحّت كردن ِ اعمال مسلمانان است ، همان طور كه شرع مقدّس به همین كار ما را امر كرده است وامیرالمؤمنین علیه السلام می فرمایند: «به درستی كه ما مأمور به ظاهر هستیم .» [4] .
3- به خاطر اینكه ، این اختلافات در واقع یك مسأله را دنبال می كنند، به طوری كه ممكن است دو اجتهاد متفاوت هردو مطابق با واقع باشند، به شكلی كه هر دو نظریه چه با هم مساوی باشند و چه یكی بر دیگری برتری داشته باشند یك حكم را تثبیت نمایند (و دو مصداق برای یك كلّی ِ واحد باشند).
همان طور كه در قصّه حضرت داود و سلیمان علیهما سلام هنگامی كه درباره زمین كشاورزی داوری می كردند (و هر كدام نظریه ای داشتند و نتیجه هر دو یكی بود) خداوند سبحان می فرماید: «و ما آن (قضاوت ) را به سلیمان آموختیم و به هر یك ازآن دو مقام حكمرانی و دانش عطا كردیم .» [5] .
كه تفصیل این مطلب را در كتاب «كیف نجمع شمل المسلمین » (چگونه مسلمانان را به هم متّحد گردانیم ) آورده ایم .
از همین گفتار معلوم می شود كه اختلاف نظریّات مسلمانان با یكدیگر هیچ اشكالی ندارد همان طور كه درباره فرمایش نبّی اكرم صلی الله علیه و آله و سلم كه فرمودند: «لاَ یُصَلَّی َ الاَّ فِی بَنِی نَضِیرٍ»
(نماز عصر خوانده نمی شود مگر در قبیله بنی نضیر).
گروهی از صحابه از این گفتار این گونه برداشت كردند كه باید سریع به سوی آنان رویم ولی حتماً واجب نیست نماز عصر را در بین آنان بخوانیم و نماز را در راه خواندند ولی عدّه ای دیگر گفتند: نماز عصر را فقط باید در بنی نضیر بخوانیم و در راه جایز نیست اگر چه وقت نماز تمام شود و به آنها نرسیده باشیم. به دلیل لفظ صریح رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم كه دلالت بر این مطلب دارد.
و در هر دو صورت بر هر كدام آنها جایز بود به آن چه كه از كلام آن حضرت می فهمند عمل نمایند. آنان كه به ظاهر روایت اكتفا می كنند و آنان كه به منظور و هدف آن حضرت عمل می كنند هر دو بر طبق اجتهاد خود عملشان صحیح است .
و نیز پیامبر اكرم صلی الله علیه و آله و سلم می فرمایند: «آسان زندگی كنید و خود را به سختی نیندازید» [2] .
البتّه نه به این معنا كه دین را سبك بشماریم و به آن اهمیّت ندهیم كه می فرمایند: «من با شریعت و مذهبی آسان و راحت نزد شما آمده ام .» [3] .
امّا اختلاف عملی بین مسلمانان ، یكی از سه منشأ را دارد:
1- به خاطر اهمیّت ندادن و سبك شمردن احكام دین است كه این كار صحیح نیست .
2- به خاطر حمل بر صحّت كردن ِ اعمال مسلمانان است ، همان طور كه شرع مقدّس به همین كار ما را امر كرده است وامیرالمؤمنین علیه السلام می فرمایند: «به درستی كه ما مأمور به ظاهر هستیم .» [4] .
3- به خاطر اینكه ، این اختلافات در واقع یك مسأله را دنبال می كنند، به طوری كه ممكن است دو اجتهاد متفاوت هردو مطابق با واقع باشند، به شكلی كه هر دو نظریه چه با هم مساوی باشند و چه یكی بر دیگری برتری داشته باشند یك حكم را تثبیت نمایند (و دو مصداق برای یك كلّی ِ واحد باشند).
همان طور كه در قصّه حضرت داود و سلیمان علیهما سلام هنگامی كه درباره زمین كشاورزی داوری می كردند (و هر كدام نظریه ای داشتند و نتیجه هر دو یكی بود) خداوند سبحان می فرماید: «و ما آن (قضاوت ) را به سلیمان آموختیم و به هر یك ازآن دو مقام حكمرانی و دانش عطا كردیم .» [5] .
كه تفصیل این مطلب را در كتاب «كیف نجمع شمل المسلمین » (چگونه مسلمانان را به هم متّحد گردانیم ) آورده ایم .
از همین گفتار معلوم می شود كه اختلاف نظریّات مسلمانان با یكدیگر هیچ اشكالی ندارد همان طور كه درباره فرمایش نبّی اكرم صلی الله علیه و آله و سلم كه فرمودند: «لاَ یُصَلَّی َ الاَّ فِی بَنِی نَضِیرٍ»
(نماز عصر خوانده نمی شود مگر در قبیله بنی نضیر).
گروهی از صحابه از این گفتار این گونه برداشت كردند كه باید سریع به سوی آنان رویم ولی حتماً واجب نیست نماز عصر را در بین آنان بخوانیم و نماز را در راه خواندند ولی عدّه ای دیگر گفتند: نماز عصر را فقط باید در بنی نضیر بخوانیم و در راه جایز نیست اگر چه وقت نماز تمام شود و به آنها نرسیده باشیم. به دلیل لفظ صریح رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم كه دلالت بر این مطلب دارد.
و در هر دو صورت بر هر كدام آنها جایز بود به آن چه كه از كلام آن حضرت می فهمند عمل نمایند. آنان كه به ظاهر روایت اكتفا می كنند و آنان كه به منظور و هدف آن حضرت عمل می كنند هر دو بر طبق اجتهاد خود عملشان صحیح است .
[1] (يُرِيدُ اللَّه ُ بِكُم ُ الْيُسْرَ وَلاَ يُرِيدُ بِكُم ُ الْعُسْرَ). «سوره بقره آيه 185».
[2] «يَسِّرُوا وَلاَ تُعَسِّرُوا».
[3] «جِئْتُكُم ْ بِالشَّرِيعَة ِ السَّمْحَة ِ السَّهْلَة ِ».
[4] «انَّمَا أُمِرْنَا بِالظَّاهِرِ» «مستدرك الوسائل از سخنان حضرت علي 7 به يكي ازقضات به نام «رفاعه ».
[5] (فَفَهَّمْنَاهَا سُلَيْمَان َ وَ كُلّاً ءَاتَيْنَا حُكْماً وَ عِلْماً). «سوره انبياء آيه 79».